Όλοι μας προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για τα παιδιά μας, και συχνά αναρωτιόμαστε αν τα κάνουμε όλα σωστά ή αν κάνουμε κάποια ουσιώδη λάθη. Επειδή στη χώρα μας δεν υπάρχει δυστυχώς οργανωμένη πρόληψη στον τομέα της στοματικής υγείας, ούτε σωστή ενημέρωση, πολλοί γονείς, λόγω απόλυτα δικαιολογημένης άγνοιας, συχνά κάνουν το λάθος να μην αντιλαμβάνονται την αξία της υγείας των νεογιλών δοντιών (των πρώτων δηλαδή δοντιών), με τη λογική ότι θ’ αντικατασταθούν από τα μόνιμα. Στην πραγματικότητα όμως, η υγεία των νεογιλών δοντιών είναι εξίσου σημαντική με την υγεία των μονίμων, για πολλούς λόγους.
Πρώτα απ’ όλα, μια τερηδονική βλάβη μπορεί να προκαλέσει στο παιδί μας οξύτατο πόνο, ακόμη και απόστημα (δηλαδή επώδυνο πρήξιμο). Στην περίπτωση δε του αποστήματος, το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στον πόνο. Το πύον μπορεί να επιδράσει στη διάπλαση του μονίμου δοντιού, που συντελείται κάτω από τη ρίζα του νεογιλού, προκαλώντας έτσι δυσπλασία στο μόνιμο, με δυσμενείς συνέπειες τόσο στη μελλοντική του αντοχή, όσο και στην αισθητική.
Σε περίπτωση που ένα νεογιλό δόντι υποστεί βλάβη, ενδείκνυται η θεραπεία του, ώστε να παραμείνει στο στόμα μέχρι την ανατολή του μονίμου. Ο λόγος είναι ότι αν συμβεί πρόωρη απώλεια του νεογιλού, τα διπλανά δόντια θα μετακινηθούν για να μειώσουν το κενό. Έτσι, όταν έρθει η στιγμή της ανατολής του μονίμου, δεν θα υπάρχει ο απαιτούμενος χώρος για να βγει στη θέση του, οπότε θα καταλήξει κάπου έκτοπα, με
επακόλουθες ορθοδοντικές ανωμαλίες. Για το λόγο αυτό, αν η βλάβη είναι τόσο εκτεταμένη, που κρίνεται αδύνατη η διατήρηση του δοντιού στο στόμα, μετά την εξαγωγή επιβάλλεται η τοποθέτηση ενός ειδικού ορθοδοντικού μηχανισμού, που ονομάζεται <<μηχάνημα διατήρησης χώρου>>.
Συμπερασματικά λοιπόν, επιβάλλεται η πρόληψη των δοντιών από τη βρεφική ακόμη ηλικία. Πόσο μάλλον αν σκεφτούμε ότι από την προσχολική ηλικία εδραιώνονται οι καλές συνήθειες για όλη τη ζωή. Η ολοκληρωμένη πρόληψη στη νηπιακή ηλικία συνίσταται στις σωστές διατροφικές συνήθειες, στο σωστό βούρτσισμα, στη φθορίωση και στις προληπτικές εμφράξεις οπών-σχισμών.
Όσον αγορά τη διατροφή, είναι γνωστό σ’ όλους ότι πρέπει ν’ αποφεύγεται η συχνή κατανάλωση γλυκών. Απλά θα προσθέσω ότι η κατανάλωση αυτή θα πρέπει να γίνεται αμέσως μετά από κάποιο γεύμα και όχι ανάμεσα στα γεύματα. Όποτε τρώει το παιδί κάποιο γλυκό ανάμεσα στα γεύματα, θα πρέπει αμέσως μετά να βουρτσίσει τα δόντια του.
Το βούρτσισμα των δοντιών θα πρέπει να γίνεται πάντα με την επίβλεψη και την καθοδήγηση του γονιού, καθημερινά μετά το πρωινό γεύμα και απαραίτητα πριν το βραδινό ύπνο. Πρέπει να βουρτσίζουμε προσεκτικά όλα τα δόντια από όλες τις πλευρές.
Η φθορίωση ενισχύει την αδαμαντίνη (το σμάλτο) του δοντιού, ώστε να μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος τερηδονικής προσβολής. Ενδείκνυται η εφαρμογή της στο οδοντιατρείο 1 φορά το εξάμηνο με ειδικό ζελέ και η καθημερινή συντήρησή της στο σπίτι με ειδικούς τροχίσκους (μικρά χαπάκια) φθορίου.
Στις μασητικές επιφάνειες των δοντιών υπάρχουν εκ κατασκευής τα λεγόμενα βοθρία και οι λεγόμενες σχισμές, δηλαδή υποτυπώδη βαθουλώματα και σχισμοειδείς χώροι. Σε περιπτώσεις που αυτά είναι κάπως βαθιά, προδιαθέτουν στην κατακράτηση υπολειμμάτων τροφών και μικροβιακής πλάκας και συνεπώς στην ανάπτυξη τερηδόνας. Επομένως, στις περιπτώσεις αυτές ενδείκνυται η προληπτική έμφραξή τους, δηλαδή η κάλυψή τους από τον οδοντίατρο μ’ ένα ειδικό υλικό.
Ελπίζω να βοήθησα κατά το δυνατό στην κατανόηση κάποιων σημαντικών κανόνων. Για να εξασφαλίσουμε λοιπόν τη στοματική υγεία των παιδιών μας, είναι απαραίτητος ο προληπτικός οδοντιατρικός έλεγχος 2 φορές το χρόνο.